E-learning na Politechnice

Wirus SARS-CoV-2 wprowadził rewolucję w funkcjonowaniu szkół i uczelni na całym świecie. Kampusy opustoszały, a w domowych biurach pracowników i studentów kumulują się teraz działania dydaktyczne, naukowe i administracyjne. Uczelnia funkcjonująca w trybie zdalnym to zjawisko bezprecedensowe.

Zgodnie z zarządzeniem Rektora Politechniki Warszawskiej w sprawie podjęcia w Politechnice Warszawskiej działań zapobiegających rozprzestrzenianiu się koronawirusa, od dnia 12 marca 2020 r. odwołane są wszystkie zajęcia dydaktyczne, a od 23 marca 2020 r. część z nich prowadzona jest zdalnie. Wymuszona przez sytuację epidemiologiczną cyfryzacja nauczania i uczenia się niesie ze sobą szereg wyzwań zarówno dla wykładowców, jak i studentów przywykłych do zajęć w formie stacjonarnej.

Ośrodek Kształcenia na Odległość OKNO

Politechnika Warszawska już od wielu lat wdraża e-learning, realizowany między innymi za pośrednictwem Ośrodka Kształcenia na Odległość OKNO PW, który blisko 20 lat temu jako pierwszy w Polsce umożliwił studiowanie w takiej formule.

OKNO prowadzi rekrutację na studia niestacjonarne inżynierskie I stopnia przez Internet w następujących kierunkach i specjalnościach:

  • Wydział Elektryczny - studia w ramach kierunku Informatyka: specjalność - Informatyka Stosowana;
  • Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych - studia w ramach kierunku Elektronika i Telekomunikacja w specjalnościach - Inżynieria Komputerowa, Techniki Multimedialne, Teleinformatyka;
  • Wydział Mechatroniki - studia w ramach kierunku Automatyka i Robotyka: specjalność - Informatyka Przemysłowa. 

W  ramach niestacjonarnych studiów magisterskich II stopnia zajęcia prowadzone są na kierunkach:

  • Wydział Elektryczny - kierunek: Informatyka Stosowana;
  • Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych - kierunek: Informatyka;
  • Wydział Mechatroniki - kierunek: Automatyka, Robotyka i Informatyka Przemysłowa.

Z tej formy studiowania korzysta obecnie 1466 studentów. Największą popularnością cieszy się kierunek: Informatyka. Od kilku lat Uczelnia obserwuje tendencję znaczącego wzrostu liczby rekrutowanych studentów na studiach II stopnia przy stabilnej rekrutacji na studia I stopnia.

Ośrodek Kształcenia na Odległość Politechniki Warszawskiej OKNO PW opracował i wprowadził do praktyki model studiowania zwany SPRINT. Wzorowano się na studiach na odległość prowadzonych przez Open University w Wielkiej Brytanii i FernUniversität w Niemczech. Zastosowany model oparty jest na założeniu, że studiując na odległość student ma możliwość samodzielnego dobierania: czasu, miejsca i tempa  studiowania. Studia realizowane na tym modelu cieszą się dużą popularnością.

Zespół „Czas zmian systemowych”

W wyniku prac zespołu „Czas zmian systemowych”, powołanego i kierowanego przez Prorektora ds. Studiów prof. dr. hab. inż. Krzysztofa Lewensteina, utworzono ogólnouczelnianą Platformę Edukacyjną Politechniki Warszawskiej, zarządzaną przez Ośrodek Kształcenia na Odległość OKNO PW. W pierwszej fazie projektu platforma została uruchomiona w celu udostępnienia kursu przysposobienia bibliotecznego dla studentów, a także wybranych kursów dla wykładowców Politechniki Warszawskiej.

Uczelnia wykorzystuje też platformę Moodle, za pomocą której nauczyciele wszystkich wydziałów mogą prowadzić kursy, zamieszczać materiały w różnych formatach, budować testy, korzystać z forum oraz innych form komunikacji ze studentami. W ramach kursu istnieje możliwość utworzenia sesji synchronicznej (webinarium). Takich kursów w ramach prowadzonych przedmiotów powstało już ponad 300.

Dodatkowo, na uruchomionej niecały rok temu platformie edukacyjnej Polski MOOC – NAVOICA, Politechnika Warszawska udostępniła bezpłatny kurs: techniki transmisji sygnałów.

Nauczanie zdalne w czasach pandemii

Na stronie internetowej Centrum Informatyzacji PW można znaleźć obszerny komunikat - skierowany do nauczycieli akademickich - o możliwościach realizowania zajęć zdalnych. Znajdują się tam m.in. informacje o tym jak rozpocząć pracę z MS Teams, jak założyć kurs na Moodle, o dostępnych systemach pracy grupowej oraz otwartych zasobach edukacyjnych dla uczelni.

Biblioteka Główna zachęca do korzystania ze swoich zasobów elektronicznych: e-źródeł, pełnotekstowych czasopism, książek oraz bibliograficzno-abstraktowych baz danych.

Biuro Karier PW uruchomiło zdalny program mentoringowy, który wspiera studentów Politechniki Warszawskiej w rozwoju kompetencji i świadomym kształtowaniu ścieżki rozwoju zawodowego.  Mentoring konsultacyjny to jednorazowa rozmowa z osobą o dużym doświadczeniu branżowym, reprezentującą pracodawców współpracujących z Biurem Karier PW. Podczas wirtualnego spotkania dzieli się ona swoim doświadczeniem zawodowym, student zaś może skonsultować z nią swoje pomysły i projekty, zapytać o możliwe formy ich wdrożenia, uzyskać cenne porady.

W obecnej sytuacji Politechnika Warszawska w znakomitej większości przeszła na kształcenie zdalne, co stanowi w przybliżeniu 80-85% wszystkich prowadzonych zajęć. W ten sposób prowadzone są przede wszystkim te przedmioty, które nie wymagają pracy na specjalistycznej aparaturze czy maszynach. Niemniej część z tzw. „twardych laboratoriów” odbywa się również za pośrednictwem Internetu. Za przykład mogą posłużyć wyniki ankiety, na temat zajęć zdalnych, przeprowadzonej w Wydziale Elektrycznym PW - 94% ankietowanych studentów zadeklarowało udział w wykładach prowadzonych zdalnie; niewiele niższe statystyki odnotowano w przypadku ćwiczeń, laboratoriów oraz projektów prowadzonych zdalnie - odpowiednio: 87%, 82% oraz 85%.

Przydatne linki:

Ośrodek Kształcenia na Odległość OKNO PW
MOOC - NAVOICA
Centrum Informatyzacji - Możliwości w zakresie realizacji zajęć zdalnych
Bibliotek Głowna - Lista e-baz
Biuro Karier - Program Mentoringowy - model konsultacyjny    
Wydział Elektryczny PW - Wyniki ankiety na temat zajęć zdalnych na Wydziale Elektrycznym

Materiał został przygotowany w konsultacji z: Prorektor ds. Studiów, prof. dr hab. inż. Krzysztof Lewenstein;
doc. dr inż. Elżbieta Piwowarska, Dyrektor OKNO PW;
dr inż. Kinga Kurowska-Wilczyńska, Dział Rozwoju Innowacyjności Młodych Naukowców