„Uczelnia Badawcza” i ENHANCE, czyli szansa oraz prestiż dla PW

Uczelnia Badawcza - w PW intensywnie

Od kilku miesięcy Politechnika Warszawska realizuje projekt „Uczelnia Badawcza”, którego celem jest transformacja w kierunku uczelni europejskiego formatu, rozpoznawalnej międzynarodowo i wnoszącej dużo większy niż obecnie wkład w światową naukę. Najważniejszym działaniem jest stworzenie sieci Centrów Badawczych dla Priorytetowych Obszarów Badawczych (POB) w celu integracji działalności naukowej w tych obszarach. Powołano siedem Centrów, które zorganizowały konkursy na granty badawcze POB. Cieszyły się one dużym zainteresowaniem. W sumie złożono 260 wniosków o finansowanie, a uzyskało je 110 projektów - na łączna kwotę ponad 23 milionów złotych. Ogłoszono także wspólny konkurs „IDUB against COVID-19” - jako odpowiedź na wyzwania związane z pandemią. Rozpoczął się nabór wniosków do programów Open Science i Best Paper dla pracowników i doktorantów PW. Uruchomiono nowe programy stypendialne wspierające rozwój naukowo-badawczy doktorantów: Start PW, Stypendium Plus, Program Mobilności Doktorantów Szkół Doktorskich oraz Program Mobilności Doktorantów Studiów Doktoranckich.

Bardzo ważnym aspektem projektu „Uczelnia Badawcza” jest umiędzynarodowienie działalności naukowej Politechniki Warszawskiej. Przewidziano w związku z tym szereg działań mobilnościowych, w szczególności staże zagraniczne w prestiżowych ośrodkach naukowych dla pracowników i doktorantów oraz zaproszenie wybitnych naukowców do prowadzenia badań na naszej Uczelni.

W dniach 15-16 września 2020 r. odbyła się I konferencja sprawozdawcza uczelni biorących udział w pierwszym konkursie w ramach programu „Inicjatywa doskonałości - uczelnia badawcza”, organizowana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim w ramach inicjatywy NKN FORUM. Politechnikę Warszawską reprezentowali: prof. Małgorzata Lewandowska - kierownik zespołu zarządzającego programu „Uczelnia Badawcza”, która wzięła udział w jednym z paneli dyskusyjnych, oraz prof. Adam Woźniak - Prorektor ds. Rozwoju. Fot.: twitter.com/PW_edu.

- Chcielibyśmy zaangażować w badania naukowe szerokie grono pracowników Politechniki Warszawskiej, wyzwolić potencjał badawczy naszej kadry, dlatego pracujemy nad nowymi regulaminami konkursów, które planujemy ogłosić w październiku - zapowiada prof. Małgorzata Lewandowska, kierownik zespołu zarządzającego projektu „Uczelnia Badawcza”. 

Europejskie standardy doskonałości

Program „Inicjatywa doskonałości - uczelnia badawcza” wzorowany jest m.in. na niemieckim programie „Exzellenzinitiative”, uruchomionym w 2005 r. przez rząd federalny i kraje związkowe w celu promowania nauki i badań na tamtejszych uniwersytetach. Od 2016 r. został zastąpiony strategią doskonałości „Exzellenzstrategie”. Jej finansowanie rozpoczęto w 2019 r. Wówczas wybrano 10 uniwersytetów i jeden związek uniwersytetów, które do 2026 r. mają prawo nosić tytuł „Exzellenzuniversität“ i otrzymają środki finansowe w wysokości od 10 do 15 mln euro rocznie na działania związane z nauką. Podobne programy funkcjonują także w innych krajach europejskich, jak np. we Francji (Initiatives d’Excellence - IdEx) czy Szwecji (Centres of Excellence - CoE).

ENHANCE - współpraca z najlepszymi

Bardzo ważnym działaniem Politechniki Warszawskiej w kontekście umiędzynarodowienia uczelni jest udział w inicjatywie Komisji Europejskiej „Uniwersytety Europejskie”. Jednym z jej beneficjentów zostało konsorcjum ENHANCE (European Universities of Technology Alliance), które tworzy Politechnika Warszawska, a także sześć innych wiodących europejskich uczelni technicznych: Politechnika w Berlinie (lider konsorcjum), RWTH w Aachen, Uniwersytet Techniczny Chalmersa w Göteborgu, Norweski Uniwersytet Naukowo-Techniczny w Trondheim, Politechnika w Mediolanie i Politechnika w Walencji. W ciągu najbliższych trzech lat konsorcjum otrzyma 5 mln euro na rozwój współpracy w obszarze edukacji, badań i innowacji.

Konsorcjum będzie dążyło do osiągnięcia statusu wysokiej klasy jednostek badawczych, wprowadzenia na szeroką skalę innowacyjnych metod kształcenia, uelastycznienia oferty dla studentów, doktorantów, kadry naukowej i administracyjnej oraz ograniczenia barier biurokratycznych.

Uczelnie biorące udział w projekcie będą współpracowały z partnerami stowarzyszonymi - urzędami miast, przedsiębiorstwami, organizacjami studenckimi, sieciami badawczymi, fundacjami i organizacjami non-profit. Do ich zadań będzie należało doradztwo oraz zapewnienie wsparcia w realizacji pakietów roboczych i działaniach pilotażowych w następujących obszarach: „Cyfryzacja i sztuczna inteligencja”, „Zrównoważone miasta i społeczności” oraz „Działania dotyczące klimatu”. Istotną rolę w projekcie odegrają centra nauki, których zadaniem jest popularyzacja nauki w społeczeństwie. Organizacje te pomogą również w rozpowszechnianiu i wdrażaniu rezultatów projektu.

Polskimi partnerami stowarzyszonymi są: Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, Fundacja Edukacyjna „Perspektywy” oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz.

Mobilni studenci z międzynarodowym doświadczeniem

Wśród zaplanowanych działań jest stworzenie systemu ułatwiającego mobilność społeczności akademickiej na wszystkich uczelniach konsorcjum. - Oznacza to m.in. ułatwienie studentom wyboru programów studiów z oferty każdej uczelni partnerskiej z gwarancją wzajemnego uznania efektów uczenia się. Studenci będą mogli skorzystać z internetowych kursów przygotowanych przez uczelnie partnerskie, tworzyć międzynarodowe grupy projektowe współpracujące online, a także uczestniczyć w warsztatach i szkołach letnich - podkreśla Grzegorz Robak, dyrektor Centrum Współpracy Międzynarodowej PW.

Ważnym elementem strategii konsorcjum jest nacisk na kształtowanie umiejętności krytycznego myślenia, a także wykorzystywanie wiedzy i nowoczesnych technologii z myślą o korzyściach, jakie mogą one przynieść społeczeństwom.

Działania w ramach konsorcjum pozostają w ścisłym związku z realizacją w Politechnice Warszawskiej projektu „Uczelnia Badawcza”. Wzmocnią partnerstwo strategiczne z najlepszymi uczelniami europejskimi, będą sprzyjać rozwojowi priorytetowych obszarów badawczych i zwiększą umiędzynarodowienie kadry.

Obie inicjatywy wyraźnie wyznaczają kierunek strategicznego rozwoju Politechniki Warszawskiej w stronę silnej europejskiej uczelni, prowadzącej międzynarodowe badania i kształcenie na najwyższym poziomie. Dzięki zaplanowanym działaniom w najbliższych latach należy spodziewać się dynamicznych zmian w życiu naszej Uczelni.