Pierwszy e-mail Tadeusza Węgrzynowskiego z Politechniki Warszawskiej ma już 25 lat

Wiadomość, która uznawana jest za pierwszego polskiego e-maila brzmiała: „Panie Andrzeju miło mi powitać pana z Kopenhagi. Pozdrowienia dla wszystkich w CIUW”. Te ciepłe słowa zostały wysłane dnia 17 lipca 1990 roku o godz. 14:01:20 przez Tadeusza Węgrzynowskiego, ówczesnego Dyrektora Centrum Informatycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Ich adresatem był Andrzej Smereczyński, absolwent Politechniki Warszawskiej, a w CIUW - administrator PLEARN tj. pierwszego polskiego serwera Europejskiej Akademickiej i Badawczej Sieci Komputerowej (European Academic and Research Network w skrócie EARN). W odpowiedzi na pierwszy e-mail z Polski przyszła odpowiedź „… nigdy nie było tyle ludzi na Sali komputerowej i tyle radości w CIUW”. Jak mówi Tadeusz Węgrzynowski „była to radość z uruchomienia współczesnego narzędzia informacji, które jest niezbędne, aby uczestniczyć we współczesnej, światowej demokracji”.

Zdjęcie pierwszego wysłanego e-maila, którego oryginał możemy oglądać w obecnym gabinecie Tadeusza Węgrzynowskiego w Politechnice Warszawskiej. Jego kopia eksponowana jest w Klubie Absolwenta PW /fot. archiwum T. Węgrzynowskiego

Jak otwarto to okno na świat? Otóż w ramach połączeń telekomunikacyjnych Poczta Polska planowała uruchomienie wieloparowego łącza telefonicznego do Kopenhagi. Dzięki temu Polska miała podłączyć się do EARN. Korzystając z okazji, pracownicy CIUW zamówili dwie pary łącza do transmisji danych. 16 lipca 1990 r. Tadeusz Węgrzynowski poleciał do Kopenhagi wioząc ze sobą jeden z dwóch modemów, które miały posłużyć do nawiązania połączenia między Polską a Danią. Urządzenie zostało zainstalowane na komputerze BASF 7/38. Końcówka łącza znajdowała się w Lingby, w centrum komputerowym Uniwersytetu Kopenhaskiego podłączonego zarówno do sieci EARN, BITNET (jej amerykańskiego odpowiednika), jak i do konkurencyjnego Internetu. Ten ostatni trafił do Polski rok później, dlatego często podaję się również datę 17 sierpnia 1991 r. jako dzień uruchomienia poczty elektronicznej za pośrednictwem właśnie Internetu. Niemniej do tej pory, do sieci PLEARN podłączono już 22 węzły w kraju, a liczba użytkowników korzystających z poczty elektronicznej wynosiła ok. 10 tysięcy.

O jej początkach w Politechnice Warszawskiej mówi dla Biuletynu Tadeusz Węgrzynowski. „Podłączenie węzła sieci EARN w Politechnice Warszawskiej zostało zrealizowane w październiku 1990 roku. Brał w nim bezpośrednio udział Tadeusz Rogowski - ówczesny Dyrektor Centralnego Ośrodka Informatyki PW. Węzeł miał nazwę PLWATU21.

Warto wspomnieć, że system adresowania był w EARN nieco odmienny od tego obowiązującego w Internecie, podobnie jak konstrukcja nazw węzłów. Pierwsze dwie litery nazwy oznaczały kraj: w naszym przypadku PL. Następne dwie litery to skrót miasta. Kolejne dwie litery stanowiły oznaczenie uczelni, a ostatnie dwa znaki cyfrę, będącą kodem platformy systemowej węzła, podczas gdy druga oznaczała kolejny numer węzła w ramach tej samej platformy systemowej. Wyjątkami były oznaczenia głównych węzłów krajowych. Takie oznaczenie składało się z dwóch liter kodu kraju, po których następował skrót EARN. Tak więc główny węzeł krajowy, znajdujący się w Uniwersytecie Warszawskim, nazywał się PLEARN. Politechnika Warszawska, która oparła swój węzeł na komputerze IBM z systemem MVS, otrzymała oznaczenie PLWATU21.”

Tadeusz Węgrzynowski

Absolwent Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych Politechniki Warszawskiej.  W latach 1990-2000 był Dyrektorem Centrum Informatycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Brał bezpośredni udział w uruchomieniu pierwszego łącza do Europejskiej Akademickiej i Badawczej Sieci Komputerowej - EARN w 1990 i Internetu w 1991 roku. Koordynował działania dotyczące zapewnienia funkcjonowania głównego węzła sieci EARN, wdrażania serwisów internetowych i obsługi wielotysięcznej społeczności pierwszych użytkowników Internetu w Polsce. Za działania te w 1995 roku został uhonorowany Statuetką Pomnika Studenta przez Kapitułę Przedstawicieli Samorządów Uczelni Warszawskich. Był jednym z koordynatorów rozwoju sieci komputerowych w ramach Programu Zrównoważonego Rozwoju UNDP (1996-1998). Jako ekspert Komisji Europejskiej brał udział w ewaluacji projektów dotyczących tworzenia infrastruktury teleinformatycznej dla potrzeb rozwoju Społeczeństwa Informacyjnego w Europie (1998-2002). Był koordynatorem projektu i budowy wydzielonej sieci telekomunikacyjnej w ramach kompleksowej telefonizacji Uniwersytetu Warszawskiego oraz modernizacji sieci telekomunikacyjnej Politechniki Warszawskiej.

Obecnie kieruje Działem Telekomunikacji Politechniki Warszawskiej. Specjalizuje się we wdrażaniu systemów informatycznych, sieci komputerowych i telekomunikacyjnych. Prowadzi wykłady o tematyce dotyczącej zarządzania jakością usług teleinformatycznych. Propaguje aktywny tryb życia wśród młodzieży i współpracowników. Jest pasjonatem biegów maratońskich i  corocznie uczestniczy w Maratonie Warszawskim, a także jednorazowo w biegach maratońskich w Londynie, Rzymie, Atenach, Krakowie i Sztokholmie.

Więcej o sylwetce Tadeusza Węgrzynowskiego i jego osiągnięciach można znaleźć w archiwalnych numerach Miesięcznika Politechniki Warszawskiej: 1/2010 (145), 7/2013 (187).