Nauka 2.0 w konsultacjach społecznych KE

Nauka 2.0 to dość pojemny termin, który zakłada m.in. bardziej otwarte podejście naukowców do możliwości, jakie daje chociażby internet. Nauką 2.0 można więc nazwać działania, w których naukowcy proszą internautów o pomoc w zbieraniu danych do swoich badań, czy też zapytują o wsparcie finansowe na ich prowadzenie. Dzięki takiemu otwartemu podejściu badacze mogą prowadzić badania w nowatorski sposób - np. zwracając się do społeczności z prośbą o zgłaszanie przypadków zachorowań, co pozwoliłoby przewidywać ewentualne wybuchy epidemii.

Nauka 2.0 oznacza też nowe możliwości dla współpracy między naukowcami z różnych części świata: mogą się oni wymieniać ustaleniami na początkowym etapie prac, porównywać swoje osiągnięcia czy dyskutować o swoich badaniach. Co ważne, publikacje naukowe są w coraz większym stopniu nieodpłatnie udostępniane w internecie.

KE w swoich konsultacjach chce zbadać, w jakim stopniu obywatele uświadamiają sobie istnienie takich tendencji i jak uczestniczą w działaniach, które można określić mianem Nauki 2.0. Autorzy konsultacji chcą także dowiedzieć się, co odbiorcy sądzą o możliwościach, jakie daje nowa nauka i jak dzięki niej poprawić konkurencyjność europejskiej nauki i badań naukowych.

Termin udzielania odpowiedzi upływa 30 września 2014 r.

Komisarz do spraw badań, innowacji i nauki, Maire Geoghegan-Quinn, stwierdziła: „Nauka 2.0 zrewolucjonizuje sposób uprawiania nauki – od analizy i wymiany danych oraz publikacji aż po ogólnoświatową współpracę. Umożliwi też obywatelom włączenie się w poszukiwanie nowej wiedzy. Cały proces naukowy staje się bardziej przejrzysty i wydajny, ale wiążą się z tym też zagadnienia rzetelności i jakości – chcemy zatem wysłuchać opinii społeczeństwa na temat sposobów zagwarantowania, aby Nauka 2.0 rozwijała się w sposób korzystny dla Europy”.

Z kolei Neelie Kroes, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej, odpowiedzialna za agendę cyfrową, skomentowała: „Technologie i narzędzia cyfrowe stwarzają obecnie możliwość nowej transformacji: udoskonalenia badań i innowacji i zwiększenia ich znaczenia dla poszczególnych obywateli i całego społeczeństwa. Zmierzamy ku otwartej nauce, opartej na technologiach cyfrowych – tendencja ta zaznacza się stopniowo, ale jest nieodwracalna. Wywodzi się ona, podobnie jak chęć jej wykorzystania, nie z kręgów politycznych, ale od samych społeczności naukowych i akademickich. Jestem zdecydowana udzielać jej poparcia”.

Komisja Europejska włączyła już niektóre aspekty Nauki 2.0 do swojej polityki. W szczególności otwarty dostęp do publikacji naukowych jest obowiązkowy w przypadku badań prowadzonych w ramach unijnego programu „Horyzontu 2020”. Zapoczątkowano też projekt pilotażowy na rzecz otwartego dostępu do danych naukowych. Za pośrednictwem swoich programów badawczych UE finansuje także pewną liczbę projektów w ramach inicjatyw obywatelskich w dziedzinie nauki i wspiera część infrastruktury, dzięki której możliwe jest podejście Nauka 2.0.

Udział w konsultacjach można wziąć za pośrednictwem strony internetowej Komisji Europejskiej: Your voice in Europe.

KE zachęca też, by śledzić dyskusje w mediach społecznościowych dzięki hashtagowi: #Science20 (internauci oznaczają tym hashtagiem swoje wypowiedzi dotyczące otwartej nauki, podczas gdy pozostali użytkownicy serwisów społecznościowych mogą te wypowiedzi wyszukać, wpisując wskazany hashtag w wyszukiwarce serwisu).