Za nami Tydzień Noblowski. Od 5 do 12 października br. ogłaszane były kolejne nazwiska tegorocznych laureatów Nagrody Nobla.
Nobel z fizjologii i medycyny trafił do Amerykanów Harveya J. Altera, Charlesa M. Rice'a i Brytyjczyka Michaela Houghtona - odkrywców wirusa powodującego wirusowe zapalenie wątroby typu C. Dzięki temu można było opracować badania diagnostyczne krwi i nowe, skuteczne leki, a liczba zachorowań na WZW typu C zaczęła szybko spadać.
Laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki zostali Roger Penrose, Richard Genzel i Andrea Ghez. Sir Roger Penrose z Wielkiej Brytanii został nagrodzony za wykazanie, że powstawanie czarnych dziur wynika z ogólnej teorii względności. Niemiec Reinhard Genzel i Amerykanka Andrea Ghez odkryli, że na orbity gwiazd w centrum naszej galaktyki - Drogi Mlecznej - wpływa niewidzialny i niezwykle ciężki obiekt. Jedynym znanym obecnie wyjaśnieniem jest supermasywna czarna dziura.
Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii otrzymały twórczynie precyzyjnych „nożyczek do genów”, Emmanuelle Charpentier z Francji i Jennifer A. Doudna ze Stanów Zjednoczonych. Dzięki odkryciu naukowcy mogą wprowadzać bardzo specyficzne modyfikacje w określone sekwencje DNA i z niezwykłą precyzją zmieniać DNA zwierząt, roślin i mikroorganizmów. Metoda nie tylko zrewolucjonizowała nauki przyrodnicze. Pozwoliła też opracować nowe terapie przeciwnowotworowe, a być może pozwoli leczyć choroby uwarunkowane genetycznie.
Literacka Nagroda Nobla została przyznana amerykańskiej poetce Louise Glück, za, jak podała w swoim uzasadnieniu Akademia Szwedzka, „niepowtarzalny poetycki głos, który swoim surowym pięknem czyni życie każdego z nas uniwersalnym”.
Pokojową Nagrodę Nobla zdobył Światowy Program Żywnościowy - agencja ONZ, a także największa organizacja humanitarna świata powołana do zwalczania globalnego głodu. Została doceniona za „swoją pracę na rzecz zwalczania głodu i wkład w możliwość zaistnienia pokoju na obszarach objętych konfliktem”. Laureata ogłosił Norweski Komitet Noblowski, złożony z pięciu osób wybranych przez parlament Norwegii.
Laureatami Nagrody Nobla z ekonomii, czyli nagrody centralnego Banku Szwecji im. Alfreda Nobla, zostali Amerykanie: Paul R. Milgrom i Robert B. Wilson. Nagrodzono ich za „ulepszenia teorii aukcji i wynalazki nowych formatów aukcji”.
Uroczystość wręczenia nagród odbędzie się 10 grudnia 2020 r., w rocznicę śmierci ich fundatora. Nie jest jeszcze znana formuła wydarzenia. W tym roku podwyższono o 1 mln koron, do 10 mln koron, wartość nagrody w każdej z sześciu dziedzin. Nagroda Nobla oprócz pieniędzy to również złoty medal z wizerunkiem Alfreda Nobla oraz kaligrafowany dyplom.
Zdjęcie: © Nobel Media. Photo: Alexander Mahmoud
Grafiki: © Nobel Media. Illustration: Niklas Elmehed