Wyciąg z raportu „Kobiety na politechnikach 2015”

Spadek liczby studentów

W roku akademickim 2013/14 w Polsce było o 127 050 mniej studentów niż rok wcześniej. Kobiety stanowią 58,4% studiujących (jest to wartość ustabilizowana od 4 lat). Niż demograficzny pogłębia się i dotyka głównie uczelni uniwersyteckich, pedagogicznych, rolniczych, a nawet medycznych. Uczelnie techniczne i mundurowe dotknięte są nim w najmniejszym stopniu, choć w ubiegłym roku akademickim, po raz pierwszy od pięciu lat, niewielkiego spadku w liczbie studentów doświadczyły również i one. Spadek ten był głównie widoczny w liczbie mężczyzn studiujących na politechnikach.

Techniczne wciąż popularne

Wciąż jednak uczelnie techniczne mają, w odróżnieniu od innych typów uczelni, więcej studentów niż w roku bazowym, który ujęty jest w Raporcie „Kobiety na Politechnikach 2015”, czyli w roku rozpoczęcia akcji Dziewczyny na politechniki! – 2007/08. Nieznaczny wzrost liczby studentów, względem roku bazowego, zanotowały także uniwersytety medyczne, wyższe szkoły morskie, szkoły artystyczne oraz szkoły resortu spraw wewnętrznych. W sumie w roku akademickim 2014/2015 liczba studentów na politechnikach, w porównaniu z rokiem akademickim 2007/08, jest o blisko 4 tysiące większa (301 tysięcy studentów w roku akademickim 2007/08, w stosunku do 305 tysięcy w roku 2014/15).

Wzrost liczby kobiet, spadek liczby mężczyzn

W tym czasie, od roku akademickiego 2007/08, czyli od początku prowadzenia akcji Dziewczyny na politechniki!, liczba dziewczyn na publicznych uczelniach technicznych wzrosła o 20 047, a liczba mężczyzn spadła o 16 114. Spadek ten spowodowany był m.in. likwidacją obowiązkowej służby wojskowej oraz ogólnym spadkiem demograficznym w tej grupie wiekowej.

Dzięki konsekwentnym, skoordynowanym działaniom promocyjnym skierowanym do uczennic szkół ponadgimnazjalnych ustabilizowała się tendencja wzrostu udziału kobiet na uczelniach technicznych w ogólnej liczbie studentów. Udział kobiet na uczelniach technicznych rośnie stabilnie od roku 2007/08, kiedy to wynosił 30,7% ogólnej liczby studentów. W tej chwili dziewczyny stanowią już blisko 37% studentów uczelni technicznych. Trend ten umacnia się i pogłębia.

Uczelnie techniczne z najwyższym udziałem kobiet to te częściowo humanistyczne - UTH w Radomiu (51,7%) i ATH w Bielsko Białej (50%). Zaraz po nich – najwięcej kobiet uczęszcza na Politechnikę Koszalińską (49,4%). Warto zwrócić uwagę na uczelnie, które doświadczyły największego wzrostu w liczbie kobiet, porównując stosunek liczby studentek z roku akademickim 2009/10 do liczby z roku 2014/15 roku. Są to m.in. Politechnika Świętokrzyska (wzrost liczby dziewczyn o 58,9%), Politechnika Poznańska (wzrost o 39,6%), Politechnika Warszawska (o 33,9%), Politechnika Wrocławska (o 23,9%) oraz Politechnika Gdańska (o 20,1%).

Za mało studentek na kierunkach stricte technicznych…

Według danych za rok akademicki 2014/15, na wielu wydziałach uczelni technicznych udział kobiet nie przekracza kilku procent. Wciąż najmniej kobiet studiuje na kierunkach stricte technicznych, jak elektryka (np. na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej jest ich tylko 4,32%), mechanika, elektronika, elektrotechnika, automatyka.

....a zwłaszcza informatycznych

W zeszłym roku akademickim kobiety stanowiły 13,44% ogółu studentów na wszystkich typach uczelni wyższych, w podgrupie kierunków informatycznych. Niemniej niepokoi fakt, że w roku akademickim 2013/14 utrzymała się tendencja spadkowa w liczbie studentów kierunków informatycznych. Jest ich o blisko 0,7% mniej względem roku poprzedniego. Fakt ten dotyczy wszystkich typów uczelni wyższych, nie tylko politechnik.

Nowe pokolenie badaczek

Wciąż bardzo mało jest kobiet - profesorek w zakresie nauk technicznych. Niedługo jednak to się zmieni, ponieważ coraz więcej dziewczyn z politechnik decyduje się na pozostanie na uczelni i budowanie kariery naukowej. W roku akademickim 2014/15 na uczelniach technicznych jest już 2892. doktorantki, co stanowi 39% wszystkich słuchaczy studiów trzeciego stopnia. Czyli jest ich tutaj proporcjonalnie więcej (o 2%) niż na studiach I i II stopnia.

Więcej kobiet - doktorów habilitowanych, wciąż mało profesorek

W tym roku akademickim na uczelniach technicznych przybyło 209. doktorów habilitowanych, w tym 48 kobiet. Ich udział procentowy, tak jest taki sam jak w zeszłym roku i wynosi 23%. Aktualna liczba profesorów tytularnych na uczelniach technicznych to  1871, czyli o 31 osób mniej niż w zeszłym roku. W grupie tej 243 osoby, czyli blisko 13% to kobiety.

Władze uczelni technicznych

Wciąż niewiele jest kobiet we władzach uczelni technicznych. Rektorami są prof. Maria Nowicka-Skowron z Politechniki Częstochowskiej oraz prof. Monika Madej z Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania w Warszawie. Kanclerz - Barbarę Nowacką- ma również Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie. Według danych z ubiegłego roku - kobiety wśród prorektorów uczelni technicznych stanowią ok. 8 proc. (8 kobiet na 98 mężczyzn). Na stanowiskach dziekanów, których jest w uczelniach technicznych w całym kraju 178, znajdują się 24 kobiety. Kobietą jest też, co czwarty prodziekan.

Raport dostępny jest na stronie www.dziewczynynapolitechniki.pl

Raport „Kobiety na politechnikach 2015” powstał na podstawie publikacji Głównego Urzędu Statystycznego „Szkoły wyższe i ich finanse” na lata: 2006-2014 oraz danych zebranych przez Fundację Edukacyjną Perspektywy na publicznych uczelniach technicznych za obecny rok akademicki 2014/15. Analizie zostały poddane szkoły wyższe techniczne, które są klasyfikowane przez MNiSW, jako publiczne uczelnie akademickie.

Wszystkie dane za rok akademicki 2014/15 zostały zebrane od uczelni przez Fundację Edukacyjną Perspektywy.

Brane pod uwagę były następujące uczelnie techniczne: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej, Politechnika Białostocka, Politechnika Częstochowska, Politechnika Gdańska, Politechnika Koszalińska, Politechnika Krakowska, Politechnika Lubelska, Politechnika Łódzka, Politechnika Opolska, Politechnika Poznańska, Politechnika Rzeszowska, Politechnika Śląska w Gliwicach, Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Politechnika Warszawska, Politechnika Wrocławska, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Radomiu, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny.