Naukowcy z PW wspierają kosmiczną misję

Jednym z trzech głównych urządzeń, które zabierze ze sobą misja InSight będzie HP-3 (Heat Flow and Physical Properties Package) będzie próbnik do pomiaru strumienia ciepła z wnętrza planety wprowadzony na głębokość 5 metrów w grunt marsjański.

Wykonawcą mechanizmu wbijającego - Kret HP3 jest polska firma Astronika. Zaangażowała ona do podwykonawstwa kilka polskich ośrodków naukowych, w tym naukowców z Politechniki Warszawskiej.

Kret HP3 jest kompletnym mechanizmem w całości wykonanym w Polsce, ma przełomowe znaczenie dla polskiego przemysłu kosmicznego, ponieważ po raz pierwszy w historii polska firma wraz z podwykonawcami dostarczyła kompletny podsystem, a nie pojedyncze komponenty.

Zadaniem urządzenia będzie badanie historii powstawania Marsa, a także monitorowania zmian jakie zachodzą w strukturze planety, jej jądrze oraz temperaturze. Dotychczas żadne urządzenie nie wbiło się w powierzchnię Marsa na tak dużą głębokość.

fot. Astronika

Udział naukowców z Politechniki Warszawskiej

Na Wydziale Inżynierii Materiałowej Politechniki Warszawskiej wykonano obróbki powierzchniowe elementów penetratora HP-3. Obróbce powierzchniowej poddano ponad 30 proc. wszystkich stosowanych części tego penetratora,  głównie wykonanych ze stopów tytanu, wolframu i stali wysokostopowych.

Wydział Inżynierii Materiałowej był jednym z dwóch podmiotów zaangażowanych w wytworzenie warstw, odpowiadając za wykonanie obróbek azotowania jarzeniowego mającego na celu zwiększenie odporności na zużycie obrabianych elementów, jak również wytwarzanie powłok ołowiu stanowiącego smar stały obniżający współczynnik tarcia w szerokim zakresie temperatur oraz zapobiegającego efektowi zimnego zgrzewania części.

Technologie wykorzystane przy pracach nad penetratorem HP-3 zostały opracowane przez Zespół Obróbek Jarzeniowych na Wydziale Inżynierii Materiałowej, który współpracuje w tym zakresie z ośrodkami europejskimi i krajowymi.  

Procesy azotowania i węgloazotowania jarzeniowego stopów tytanu były już w mniejszej skali - pojedynczych elementów, wykorzystane przy misjach Rosetta oraz Mars Express dla Europejskiej Agencji Kosmicznej oraz Fobos-Grunt dla Rosyjskiej Agencji Kosmicznej Roskosmos, a obecnie dzięki ich dalszej modyfikacji możliwe było ich zastosowanie do znacznie większej ilości skomplikowanych części.