Refleksje nt. akcji sporządzania biogramów profesorskich do Wikipedii

W listopadzie 2014 Centrum Informatyzacji PW zainicjowało w ramach roku obchodów 100-lecia Politechniki akcję nazwaną „Biogramy profesorskie w Wikipedii”, zmierzającą do stopniowego umieszczenia w Wikipedii możliwie wszystkich sylwetek zasłużonych profesorów naszej uczelni, tych z przeszłości i tych współczesnych. W akcję włączyło się Stowarzyszenie Wikimedia Polska organizując szkolenie dla redaktorów oraz nadając przedsięwzięciu status wikiprojektu.

Chcielibyśmy, aby w akcję włączyli się możliwie licznie pracownicy naukowi Politechniki. Daje bowiem ona szansę na to, by nie odeszły w zapomnienie dokonania naszych wielkich poprzedników: nauczycieli, naukowców, niekiedy nawet przyjaciół. Ludzi, których dokonania były i nadal mogą być inspiracją dla innych. Zwłaszcza, że historia Politechniki jest tak spleciona z losami Polski i Polaków, że biogramy naszych wielkich profesorów są nie tylko historią dokonań naukowych, ale i dramatycznych, a zarazem wielkich polskich dziejów XX wieku.

Oprócz redagowania zgłaszanych biogramów podjęliśmy opracowywanie nowych biogramów profesorów historycznych, a także weryfikację oraz uzupełnianie biogramów już funkcjonujących w Wikipedii. Jest tam wprawdzie 385 biogramów w kategorii Wykładowcy Politechniki Warszawskiej, ale np. nie są uwzględnieni wszyscy rektorzy czy doktorzy honoris causa. Także zakres informacji jest bardzo zróżnicowany, w niektórych przypadkach są one wręcz szczątkowe, nie podają ważnych dat oraz nie odzwierciedlają dorobku danej osoby. W tej sytuacji postanowiliśmy podejść do zadania systematycznie. W pierwszej kolejności postaraliśmy się przygotować bądź uzupełnić biogramy wszystkich Rektorów naszej uczelni i jej poprzedniczek, począwszy od roku 1826 do lat współczesnych. Drugą partię stanowią biogramy doctorów honoris causa PW.

Redagowanie biogramów jest specyficznym wyzwaniem. W komfortowych okolicznościach kompletowania informacji można dokonać z osobą, o której tworzy się biogram, lub z jej rodziną. Gdy takiej możliwości nie ma, pozostaje poszukiwanie materiałów. Wyzwaniem jest dobór źródeł i ich weryfikacja. Zdarza się, że społeczność Wikipedii odrzuca zamieszczone biogramy z informacją, że nie można zweryfikować źródła, na podstawie którego został biogram napisany. Generalnie im więcej prawidłowych przypisów, tym większa gwarancja, że dany życiorys zostanie na stałe w Wikipedii. Pamiętajmy bowiem, że jest to encyklopedia prowadzona społecznie i należy tę specyficzną społeczność umiejętnie przekonać do poprawności każdego hasła (przypomnijmy ile było przed rokiem problemów z ulokowaniem w Wikipedii właściwego biogramu prof. Jana Czochralskiego, i to pomimo ogólnopolskich obchodów Roku jego Imienia). Z drugiej strony powszechne kształtowanie treści Wikipedii sprzyja naszej akcji, czego szczególnym dowodem jest biogram prof. Józefa Maroszka, który w ciągu kilku tygodni od zamieszczenia został niemal dwukrotnie rozbudowany przez jego wychowanków, dziś jak widać czytelników Wikipedii.

Praca nad każdym biogramem wymaga dużego zaangażowania oraz wytrwałości. Nagrodą jest satysfakcja, gdy dany życiorys przejdzie pozytywnie proces weryfikacji i znajdzie się w Wikipedii. Mamy świadomość, że przyczyniamy się do ocalania od zapomnienia losów i dorobku niezwykłych ludzi.

W procesie redagowania biogramów nieoceniona okazuje się pomoc osób pracujących w Bibliotece Głównej PW (nie wszyscy wiedzą, że BG od lat gromadzi biogramy profesorskie), Muzeum PW czy Archiwum PW. Zasoby zgromadzone w tych jednostkach Politechniki, ich historia, utrwalanie, stopniowa cyfryzacja itp. wręcz zasługują na osobne artykuły.

Przy okazji podsuwamy pomysł poszerzenia formuły Muzeum PW o muzeum wirtualne będące połączeniem szeregu różnych inicjatyw utrwalania dorobku i historii Politechniki. Proponujemy np. wykorzystać biogramy oraz fakt funkcjonowania internetowej strony Muzeum Politechniki Warszawskiej i rozważyć połączenie ich w postaci Wirtualnego Muzeum Politechniki Warszawskiej. Oprócz tradycyjnych rozwiązań, pozwalających na wirtualne przeglądanie eksponatów w formacie 3D w pomieszczeniach muzeum, można wprowadzić możliwość prezentacji osiągnięć naszych profesorów w powiązaniu z tekstem biogramu. Wzorem podobnych rozwiązań może być Telemuzeum Urzędu Komunikacji Elektronicznej. W szczególności można powiązać autora dorobku naukowego z publikacjami przez możliwość sięgnięcia do publikacji stojących na wirtualnej półce czy obejrzenia wirtualnych eksponatów związanych z dorobkiem naukowym, a także zapoznania się wirtualnie z miejscem pracy naukowej. Czekamy też na Państwa pomysły.

Powiązane artykuły:

Biogramy profesorów PW zainteresowały społeczność Wikipedii
Punkt za punkt. O repozytorium PW opowiada dyrektor Biblioteki Głównej mgr Jolanta Stępniak
Ogólnouczelniany system ewidencji dorobku REPO