Seminarium Uczelniane o wdrażaniu Ustawy 2.0 w Politechnice Warszawskiej - relacja
Konstytucja dla Nauki, która weszła w życie w październiku br. angażuje całą społeczność akademicką, nakreślając ramy dla funkcjonowania uczelni w myśl jej przepisów. O ich zastosowaniu i terminach wdrażania dyskutowano podczas Seminarium Uczelnianego 11 grudnia 2018 r.
Spotkanie w Małej Auli otworzył prof. Jan Szmidt, Rektor Politechniki Warszawskiej, który powitał licznie zgromadzonych przedstawicieli wspólnoty akademickiej naszej Uczelni. Wśród nich znaleźli się nie tylko przedstawiciele wydziałów, czy jednostek organizacyjnych PW, ale także reprezentanci studentów i doktorantów. Tematyka Seminarium objęła przede wszystkim te obszary, których realizacja przewidziana została w najbliższym horyzoncie czasowym. Podsumowano również dotychczasowe zmiany wprowadzane sukcesywnie w Politechnice Warszawskiej od 1 października 2018 r., z aktualnym stanem prac w Uczelni.
We wstępie do Seminarium, Rektor PW prof. Jan Szmidt zwrócił m.in. uwagę na zasadniczą rolę Ustawy, która ma sprzyjać podnoszeniu poziomu dydaktycznego. Politechnika Warszawska będzie intensyfikować działania zmierzające do tego, by prowadzone procesy badawcze uwzględniały wkład najzdolniejszych studentów i doktorantów. Rektor podkreślił, że - dążymy do tego, by przekazywana wiedza nie była tylko wiedzą książkową, ale wynikającą z doświadczeń. W ten sposób tworzymy wartość, która pozwala na szybszy i intensywniejszy rozwój.
Przechodząc do prezentacji pt. „Struktura i mechanizmy zarządcze” prof. Jan Szmidt wśród podstawowych założeń, które powinny zostać odzwierciedlone w strategii rozwoju i w statucie PW wymienił:
- ewolucyjne wprowadzanie zmian strukturalnych i mechanizmów zarządczych;
- możliwość różnych dróg ewolucji zmian strukturalnych;
- możliwość koegzystencji różnych typów jednostek organizacyjnych;
- ustanowienie struktury i mechanizmów zarządczych właściwych dla uczelni badawczej;
- zapewnienie właściwego merytorycznego powiązania sfery badawczej z edukacyjną.
Rektor odniósł się także do podstawowych problemów, z jakimi przychodzi się zmierzyć Uczelni. Zaliczył do nich m.in. wprowadzenie efektywnych zasad podziału kompetencji i dystrybucji środków finansowych między jednostki organizacyjne a rady naukowe dyscyplin, co jak zauważył, należy brać pod uwagę w działalności prowadzonej przez kilka jednostek organizacyjnych, w ramach jednej dyscypliny naukowej. W dalszej części prezentacji przedstawił propozycję zasad podziału kompetencji i dystrybucji środków finansowych w przypadku wydziału jako jednostki podstawowej, szkoły jako związku wydziałów, szkoły jako jednostki podstawowej. Definicje powyższych jednostek znajdą odzwierciedlenie w zapisach przyszłego statutu Politechniki Warszawskiej, który zostanie wprowadzony 1 października 2019 r.
Profesor Jan Szmidt przedstawił również założenia tworzenia szkół doktorskich, rozumianych jako forma/program kształcenia doktorantów, a nie formalnych jednostek Uczelni. Wskazał, że zgodnie z Ustawą program kształcenia doktorskiego (szkoła) musi łączyć co najmniej 2 dyscypliny naukowe, a nawet 3-4 dyscypliny, aby uniknąć nadmiernego rozdrobnienia programów oraz likwidacji programu, gdy jedna z dyscyplin nie uzyska w wyniku ewaluacji kategorii minimum B+. Dyscypliny, które tworzyć będą program (szkołę) powinny być w pierwszym okresie zbliżone tematycznie, zarówno pod względem metodyki prowadzenia badań, jak i sposobów publikowania itp. Edukacja w danym programie kształcenia doktorskiego ma przebiegać równolegle do badań związanych z wykonywaniem doktoratu w ramach danej dyscypliny. Rezultaty prac Zespołu ds. przygotowania wytycznych do Statutu oraz sprawy pracownicze z uwzględnieniem ustaleń Zespołu ds. pracowniczych i Senackiej komisji ds. kadr przedstawił prof. Wojciech Wawrzyński, Prorektor ds. Ogólnych PW.
Wśród propozycji wymienił te związane ze zmianami na stanowiskach nauczycieli akademickich w Politechnice Warszawskiej (stanowiska badawcze, badawczo-dydaktyczne, dydaktyczne) uwzględniającymi m.in. wymiar pensum oraz rezygnację ze stanowisk wykładowcy i starszego wykładowcy, z odpowiednim dostosowawczym okresem przejściowym. Profesor Wojciech Wawrzyński wskazał także zmiany aktualnie już funkcjonujące naszej w Uczelni tj.:
- stanowisko profesora zwyczajnego stało się stanowiskiem profesora;
- stanowisko profesora nadzwyczajnego stało się stanowiskiem profesora uczelni;
- pracownicy naukowi stali się pracownikami badawczymi;
- pracownicy naukowo - dydaktyczni stali się pracownikami badawczo- dydaktycznymi.
Do końca grudnia 2018 r. Uczelnia dostosuje warunki zatrudnienia nauczycieli akademickich w zakresie minimalnej wysokości miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego. Nowe minimalne wynagrodzenie będzie obowiązywało od dnia 1 stycznia 2019 r. Natomiast do dnia 30 września 2020 r. Uczelnia dostosuje: umowy o pracę do przepisów Ustawy 2.0 i statutu; stanowiska osób zatrudnionych na podstawie mianowania, z wyłączeniem stanowiska docenta, do stanowisk określonych w Ustawie 2.0 i Statucie.
Nawiązując do funkcjonowania przyszłej Rady Uczelni, prof. Wojciech Wawrzyński wskazał, że Skład Rady Uczelni stanowić będzie 8 osób powoływanych przez Senat, w tym 4 osoby spoza uczelni i 4 osoby z Uczelni oraz Przewodniczący Samorządu Studenckiego. Kandydata na przewodniczącego Rady Uczelni wskaże rektor, ustawowo wskazywany przez Radę Uczelni na to stanowisko. Jednocześnie Senat określi podmioty uprawnione do wskazywania kandydatów na rektora, którego będzie mógł zgłosić każdy członek wspólnoty uczelni.
Profesor Wojciech Wawrzyński odniósł się również do Rady Naukowej Dyscypliny (RND) będącej organem uczelni. Jej statutowe kompetencję obejmować będą m.in. prowadzenie postępowań i nadawanie stopni naukowych w dyscyplinie naukowej należącej do kompetencji Rady, czy też formułowanie strategii rozwoju dyscypliny naukowej i określanie optymalnych warunków jej realizacji. W skład Rady Naukowej Dyscypliny wchodzą profesorowie i profesorowie uczelni prowadzący działalność naukową w Politechnice Warszawskiej w dyscyplinie należącej do kompetencji Rady w liczbie do 60-ciu osób. Wśród funkcji kierowniczych sprawowanych w Politechnice Warszawskiej zaproponowano te pełnione przez prorektorów, dziekanów, prodziekanów, dyrektorów instytutów i ich zastępców, kierowników katedr i kierowników zakładów.
Trzecią prezentacją przedstawioną uczestnikom spotkania Seminarium Uczelnianego były „Działania w Politechnice Warszawskiej w obszarze nauki wynikające z ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”, które przybliżył prof. Rajmund Bacewicz, Prorektor ds. Nauki PW. We wstępie podkreślił znaczenie statusu uczelni badawczej, który Politechnika Warszawska powinna uzyskać (według Strategii rozwoju PW). Według Prorektora transformacja Politechniki Warszawskiej w kierunku uczelni badawczej jest dużym wyzwaniem, ale przede wszystkim ogromną szansą na zdecydowanie szybszy rozwój. Profesor Rajmund Bacewicz odniósł się także do organizowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego konkursu „Inicjatywa doskonałości - uczelnia badawcza”, do którego mogą przystąpić uczelnie akademickie lub federacyjne. Jego otwarcie przewidziano do 30 kwietnia 2019 r. W ramach konkursu środki finansowe może otrzymać nie więcej niż 10 uczelni akademickich lub uczelni federacyjnych. Celem przedsięwzięcia jest podniesienie międzynarodowego znaczenia działalności naukowej uczelni. Konkursem, w którym nasza Uczelnia już bierze udział jest Konkurs MNiSW na projekty przygotowujące do wystąpienia o uzyskanie statusu uczelni badawczej z kwotą dofinansowania 1 miliona złotych i terminem realizacji do 31 maja 2019 r. Łącznie dofinansowanie otrzymało 19 uczelni, w tym Politechnika Warszawska. Wśród strategii cząstkowych jakie w projekcie realizuje Politechnika Warszawska wskazano:
- podniesienie międzynarodowej rozpoznawalności działalności naukowej;
- wzmocnienie współpracy badawczej z ośrodkami naukowymi o wysokiej renomie międzynarodowej;
- podniesienie jakości kształcenia studentów i doktorantów;
- rozwój zawodowy pracowników;
- podniesienie jakości zarządzania.
Profesor Rajmund Bacewicz podsumował także działania w obszarze nauki realizowane w PW w okresie październik-listopad 2018 r.
Dyscypliny:
- Zarządzenie nr 31/2018 Rektora PW w sprawie obowiązku uzyskania przez pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych PW identyfikatora ORCID;
- Zarządzenie nr 45/2018 Rektora PW w sprawie składania oświadczeń o dziedzinie i dyscyplinie oraz oświadczeń o wyrażeniu zgody na zaliczenie do liczby pracowników prowadzących działalność naukową;
- Decyzja nr 206/2018 Rektora PW w sprawie powołania Pełnomocników Rektora ds. dyscyplin naukowych;
- Stanowisko nr 1/XLIX/2018 Senatu Politechniki Warszawskiej w sprawie wymagań minimalnych w ocenie działalności naukowej pracowników prowadzących działalność naukową.
Stopnie i Tytuł Naukowy:
- Informacja o przewodach doktorskich, postępowaniach habilitacyjnych i postępowaniach o nadanie tytułu profesora w świetle ustawy przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz.U. 2018. poz. 1669).
W aspekcie najbliższych działań do realizacji wskazano terminy:
- do dnia 20 grudnia 2018 r. złożenie oświadczeń o wyrażeniu zgody na zaliczenie do liczby pracowników prowadzących działalność naukową;
- do dnia 11 stycznia 2019 wprowadzenie danych z oświadczeń o dziedzinie i dyscyplinie oraz o zaliczeniu do liczby N do bazy POL-on;
- do dnia 31 stycznia 2019 r. uczelnie składają do Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów (CK) oświadczenia w sprawie przyporządkowania posiadanych uprawnień do odpowiedniej dyscypliny w jednej z dziedzin według nowej klasyfikacji.
Prorektor przybliżył także nowy rozkład dyscyplin naukowych pomiędzy poszczególne wydziały Politechniki Warszawskiej. Najczęściej uprawianymi dyscyplinami w PW są: inżynieria lądowa i transport; automatyka, elektronika, elektrotechnika; inżynieria mechaniczna; informatyka techniczna i telekomunikacja; inżynieria środowiska; architektura i urbanistyka; nauki fizyczne. Każdą z wymienionych powyżej dyscyplin realizuje w Politechnice Warszawskiej ponad 100 osób, choć warto podkreślić, że w zestawieniu znalazły się również dyscypliny z obszaru nauk prawnych i filozofii realizowane na wydziałach: Administracji i Nauk Społecznych, Elektroniki i Technik Informacyjnych, Geodezji i Kartografii, Zarządzania.
Spotkanie zakończyła debata, podczas której uczestnicy Seminarium mogli zadawać pytania Rektorowi i Prorektorom.
Bieżące informacje o wdrażaniu Ustawy 2.0 w Politechnice Warszawskiej znajdują się na stronie: https://www.biurorektora.pw.edu.pl/Ustawa-2.0-w-PW
Tekst i zdjęcia: Biuro Rektora PW