Tak zwana Ustawa 2.0 jest pierwszą od lat kompleksową zmianą podejścia do badań naukowych, nauczania studentów i zarządzania uczelnią.

Polska nauka to polskie leki, więcej lepiej płatnych miejsc pracy i innowacyjna gospodarka, pozwalająca zarobić na społeczne zobowiązania, jakie wobec swoich obywateli ma państwo. Właśnie o to toczy się dzisiaj gra. To nie tylko o szkolnictwo wyższe, ale i o przyszłość naszego kraju i jego dobrobyt - powiedział wicepremier Jarosław Gowin, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W prace nad ustawą zaangażowani byli liczni przedstawiciele środowiska akademickiego. Za reformą opowiedzieli się między innymi: Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Krajowa Reprezentacja Doktorantów i Parlament Studentów RP. Ustawę popierają także przedstawiciele zawodowych, regionalnych i artystycznych uczelni, a także organizacje studenckie i pracodawców m.in.: Konferencja Rektorów Publicznych Szkół Zawodowych, Sieć Małych i Średnich Publicznych Uczelnie Akademickich, Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Konferencja Rektorów Uczelni Artystycznych, Regionalna Konferencja Rektorów Uczelni Akademickich, Niezależne Zrzeszenie Studentów, Związek Pracodawców Krajowej Organizacji Innowatorów Przemysłu, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców.

Prace nad Konstytucją dla Nauki trwały 2,5 roku, a jej wdrożenie rozłożone jest na kilka lat. Reforma rozszerza autonomię uczelni i daje elastyczność w zakresie wewnętrznej struktury organizacyjnej. Zakłada połączenia strumieni finansowania. Uczelnia dostanie jedną subwencję, a nie niezliczone dotacje celowe.

Wprowadzony zostanie również nowy organ doradczy tzw. rada uczelni. Rady współtworzyć będą osoby spoza wspólnoty akademickiej, ale o tym, czy będą stanowić większość czy mniejszość składu, decydować będzie uczelnia. Członków rady wybierać będzie senat, będący reprezentacją całej wspólnoty akademickiej uczelni. W radzie zasiądzie również przewodniczący samorządu studenckiego. Będzie ona opiniowała strategię uczelni, jednak o jej przyjęciu będzie decydować senat.

Dzięki rozporządzeniu do Konstytucji dla Nauki blisko 50 proc. nauczycieli akademickich w uczelniach publicznych otrzyma podwyżki wynagrodzeń. Nauczyciel akademicki zyska również większą stabilizację zatrudnienia. Jego druga umowa o pracę będzie musiała być zawarta na czas nieokreślony.

W ramach ewaluacji naukowiec będzie musiał wskazać, co do zasady, maksymalnie cztery najlepsze osiągnięcia naukowe z czterech lat. Bardziej opłacalne stanie się więc rzadsze publikowanie i skupienie się w zamian za to na jakości naukowej prowadzonych badań.

Konstytucja dla Nauki zachowa dotychczasowe przywileje studentów i zapewni stabilny system pomocy materialnej, a także będzie lepiej chroniła ich interesy.

Więcej informacji na temat Konstytucji dla Nauki można przeczytać na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.