Międzynarodowy Tydzień Otwartej Nauki
Open Access Week to wydarzenie globalne. W dniach 20-26 października 2014 r. przypadła jego ósma edycja. Temat przewodni „Generation Open” nawiązywał do zaangażowania studentów z całego świata w propagowanie otwartości w Internecie.
Ruch Open Access to społeczna inicjatywa tworzona przez ludzi nauki, którzy za cel stawiają sobie udostępnianie zasobów nauki jak najszerszej grupie użytkowników Internetu. Otwarta nauka wiąże się także z nowymi modelami komunikacji naukowej takimi jak :otwarte repozytoria, blogi naukowe, e-laboratoria, otwarte czasopisma, otwarte wyniki badań naukowych.
Ruch wspiera Unia Europejska, poprzez rekomendacje i programy, w ramach których prace naukowe finansowane z pieniędzy publicznych powinny znaleźć się w otwartych czasopismach i repozytoriach. Komisja Europejska wprowadziła poważne zmiany dotyczące upowszechniania wyników badań finansowanych z programów Horizon 2014-2020 i Erasmus+.
Pojawił się wymóg aby publikacje i wyniki badań naukowych wytworzone w ramach grantów, za publiczne pieniądze, były powszechnie udostępniane. Postuluje zamieszczania ich w otwartych repozytoriach i czasopismach Open Access. Wiele inicjatyw rządowych w na całym świecie promuje Ruch Open Access, gdyż pozwala na zwiększenie zwrotu inwestycji w badania naukowe i zapewnia podatnikom dostęp do wyników badań finansowanych z dotacji publicznych.
W Polsce Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego finansuje program Springer Open Choice/Open Access dzięki któremu pracownicy wszystkich polskich instytucji akademickich i naukowych mogą bezpłatnie publikować artykuły w czasopismach naukowych należących do wydawnictwa Springer na zasadzie swobodnego dostępu. Swoje stanowisko w tej sprawie zajęła Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich proponując przyjęcie uregulowań prawnych dotyczących udostępniania publikacji w OA. Postuluje model udostępniania repozytoryjny na licencjach niewyłącznych.
W Politechnice Warszawskiej postulaty Otwartej Nauki realizuje Baza Wiedzy PW powołana dożycia Uchwałą Senatu z 21 listopada 2012 roku. Jej celem jest prezentowanie dorobku naukowego uczelni w kraju i za granicą i udostępnienie wyników tej działalności w formie publikacji.
Ponad 10-letnie doświadczenia Ruchu Open Access wyraźnie pokazują, że publikowanie w modelach otwartych jest korzystne zarówno z punktu widzenia autorów, instytucji jak i odbiorców literatury. Promuje uczelnię, wskazuje na transparentność praktyk naukowych, zwiększa widoczność w rankingach webometrycznych, powoduje wzrost odpowiedzialności za utwór, stanowi „zaporę antyplagiatową”. Gromadzenie i udostępnianie swoich publikacji w Bazie Wiedzy PW zwiększa widoczność dorobku naukowego i oddziaływanie publikacji. Badania pokazują, że to przenosi się na wzrost cytowań, ułatwia nawiązanie kontaktów i współpracy, umożliwia znalezienie źródeł finansowania badań i szerszych zastosowań ich wyników.
Źródło: Biblioteka Główna PW
