Głęboki oddech dzięki rozwiązaniom młodych naukowców z PW
A gdyby tak kilka badań lekarskich zastąpić jednym albo zamiast spalin otrzymać wodę? Nauki nie da się zatrzymać, a kolejne pokolenia badaczy dają nam do ręki gotowe rozwiązania, kształtując zdrową i bezpieczną przyszłość.
Społeczna odpowiedzialność zawiera się w pojęciu społecznie odpowiedzialnej uczelni (ang. University Social Responsibility - USR), łącząc prezentowane przez uczelnie postawy z realizowanymi przez nie działaniami, które prowadzą do osiągania celów społecznych. Politechnika Warszawska i Uniwersytet Warszawski podpisując Deklarację Społecznej Odpowiedzialności wraz z osiemdziesięcioma innymi uczelniami zobowiązały się do przestrzegania jej zapisów w tym do rozwiązywania istotnych problemów społecznych. Kierując się zasadami etyki i odpowiedzialności w procesie nauczania i prowadzenia badań naukowych ich przedstawiciele podjęli wyzwanie, którego beneficjentem ma być społeczeństwo. Warto podkreślić, że nauka jest społecznie odpowiedzialna wtedy, gdy powstaje przy udziale różnych grup społecznych (Glerup, Horst, 2014) zgodnie ze znaną z historii frazą: Nihil Novi sine communi consensu, co w języku potocznym oznacza tyle co: „nic o nas bez nas”.
A jak to wygląda w praktyce?
Politechnika Warszawska wdrażając Strategię Społecznej Odpowiedzialności szczególną wagę przywiązuje do innowacji, które poprawiają jakość życia, rozwiązują problemy różnych grup społecznych, czy odpowiadają na ekologiczne wyzwania w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju. W ramach projektu „Społeczna odpowiedzialność nauki - od promocji po innowacje społeczne” tylko w 2021 roku przeprowadzono sześć warsztatów pt. „Czy i po co przekształcać badania naukowe w innowacje społeczne?”, w których uczestniczyło dziewięćdziesięciu naukowców z Warszawy i Mazowsza. Zorganizowano również dwadzieścia warsztatów design thinking z zaangażowaniem ponad dwustu osób, zamierzających tworzyć „szyte na miarę” rozwiązania w oparciu o głębokie zrozumienie potrzeb i problemów użytkowników. W efekcie opracowano aż dwadzieścia dwa prototypy innowacji społecznych. Aby przybliżyć wiedzę o tych dokonaniach, zrealizowano dwadzieścia siedem filmików promocyjnych z naukowcami PW i UW, przedstawiających potencjał badań naukowych w rozwiązywaniu złożonych problemów społecznych oraz opracowywaniu innowacji społecznych jako drogi postępu. Nagrania odbywały się także z udziałem liderów opinii m.in. ze świata sportu, czy muzyki takich jak Piotr Stanisławski, Edward Skorek, Aleksandra Nieśpielak.
Społecznie zaangażowani naukowcy z PW i ich projekty
Dr inż. Marcel Młyńczak, Wydział Mechatroniki PW
Pneumonitor
Przenośne urządzenie umożliwia pomiar aktywności oddechowej bez konieczności stosowania zaburzającej naturalne oddychanie maski. Pozwala monitorować bezinwazyjnie częstość i głębokość oddechu i powiązać ją ze zmiennością rytmu serca. Daje możliwość prowadzenia pomiarów w ramach diagnoz lekarskich, badań nocnych i testów związanych z wydolnością sportowców - również poza szpitalem czy ośrodkiem szkoleniowym, np. podczas treningów. Planowane jest także stworzenie aplikacji, która umożliwi lekarzom, trenerom, sportowcom i pacjentom łatwą i szybką obsługę urządzenia.
Jest bardzo mało badań, które pokazują jednocześnie pracę serca i oddech. Tymczasem analiza oddechu też jest wartościowa, np. może pomóc określić, na ile problematyczna jest zmiana warunków (np. zmiana obciążenia na rowerze stacjonarnym podczas badania) dla osób chorych albo jak dużą pojemność oddechową ma sportowiec - tłumaczy dr inż. Marcel Młyńczak.
Więcej w wywiadzie na YouTube.
Dr inż. Marta Mazurkiewicz-Pawlicka, Wydział Inżynierii Chemicznej i Procesowej PW
Katalizatory do wytwarzania wodoru
Opracowane rozwiązanie umożliwia powszechną i mniej kosztowną produkcję wodoru - pozyskiwanie go z wody podczas procesu elektrokatalizy. Zastosowana przez naukowców metoda syntezy disiarczku molibdenu na nanomateriałach węglowych jest tańsza niż inne znane techniki, a wykorzystanie w niej reaktora zderzeniowego umożliwia wdrożenie rozwiązania do przemysłu. Technologia pozwala otrzymać czystą energię niskim kosztem oraz zmniejszyć emisję CO2. Ogniwa paliwowe wykorzystujące pozyskany w ten sposób wodór, mogłyby stanowić źródło zasilania samochodów czy domów.
Mamy różne źródła energii, ogrzewanie domu, samochody, to wszystko generuje dużo zanieczyszczeń w postaci dwutlenku węgla i tzw. gazów cieplarnianych, które przyczyniają się do zmian klimatycznych. Dlatego staramy się zastąpić te źródła energii jakimś czystym paliwem. Czystym paliwem jest wodór. Przykładowo, w samochodach benzyna spala się do dwutlenku węgla. Gdyby samochód jeździł na paliwie, jakim jest wodór, to w wyniku spalenia, czyli reakcji tlenu z pierwiastkiem, powstałaby woda. Stosując wodór jako paliwo, unikamy zanieczyszczenia dwutlenkiem węgla - wyjaśnia dr inż. Marta Mazurkiewicz-Pawlicka.
Więcej w wywiadzie na YouTube.
Informacje o projekcie znajdują się na stronie Centrum Zarządzania Innowacjami i Transferem Technologii Politechniki Warszawskiej oraz Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego.
O społecznej odpowiedzialności nauki z perspektywy Warszawy i Mazowsza dowiemy się więcej w ramach cyklu seminariów organizowanych przez CZIiTT PW: „Społeczna odpowiedzialność nauki - jak rozwiązywać problemy społeczne Warszawy i Mazowsza?”. Spotkania dotyczyć będą innowacji społecznych oraz sposobów rozwiązywania problemów społecznych z wykorzystaniem badań prowadzonych na polskich uczelniach.
Szczegółowe informacje dostępne są TUTAJ>>